Προετοιμασία πριν από τον τρύγο

    Τέλη Αυγούστου και έφτασε επιτέλους η εποχή του τρύγου για τα περισσότερα αμπέλια. Το συγκεκριμένο άρθρο θα παρουσιάσει όσο γίνεται με μεγαλύτερη λεπτομέρεια τις προετοιμασίες που έκανα και που προτείνω να κάνει ο ερασιτέχνης οινοποιός πριν από τη στιγμή που θα παραλάβει τον μούστο ή τα σταφύλια στο μικρό του "Οινοποιείο". 

   Τη συγκεκριμένη χρονιά αποφάσισα μετά από αρκετή έρευνα και σκέψη ότι ήταν πλέον η ώρα να κάνω το επόμενο βήμα ως ερασιτέχνης οινοποιός. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια αγόραζα μούστο και δεν μπορούσα να επέμβω ουσιατικά στη διαδικασία της ζύμωσης τώρα επέλεξα την αγορά σταφυλιών.

  Θεωρώ σκόπιμο σε αυτό το σημείο να συγκρίνω τις δύο μεθόδους παραγωγής με σημείο εκκίνησης της διαδικασίας την αγορά α. Μούστου και β. Σταφύλιων :

          α. Μούστος

            + Εύκολη η εύρεση του μούστου από κάποιον έμπορο συνήθως                      κοντά στην περιοχή διαμονής μας.

                      - Δεν είναι εύκολο να ελέγξουμε την ποιότητα του παρεχόμενου μούστου.

                      - Δεν μπορούμε να επέμβουμε σε όλη τη διαδικασία της ζύμωσης

                        από τη αρχή.

    

          β. Σταφύλια

                      + Είναι εύκολο να ελέγξουμε την ποιότητα του παρεχόμενου μούστου

                         αφού στη περίπτωση αυτή εμείς διαλέγουμε τα σταφύλια.

                      + Μπορούμε να επέμβουμε σε όλη τη διαδικασία της ζύμωσης 

                         από τη αρχή.

                      - Δύσκολη η εύρεση σταφυλιών από κάποιον καλλιεργητή

                        κοντά στην περιοχή διαμονής μας.

   Καταλήγοντας επομένως στην αγορά σταφυλιών θα πρέπει να ακολουθήσουμε μια προετομασία η οποία θα μας εξασφαλήσει όταν έρθει η ώρα του τρύγου ότι όλα θα γίνουν σωστά και χωρίς καθηστερήσεις.

  Η προετοιμασία αυτή περιλαμβάνει την αγορά του παρακάτω οινοποιητικού εξοπλισμού.

1. Πλαστικά καφάσια
2. Χειροκίνητο σταφυλοπιεστήριο καστάνιας
3. Πλαστική λεκάνη
4. Inox δεξαμενή ανοιχτού τύπου
5. Καταψύκτης
6. Ελεγκτής ρύθμισης θερμοκρασίας
7. Αισθητήριο θερμοκρασίας

   Θα αναλύσουμε τώρα περιληπτικά όλα τα παραπάνω. Αναλυτικές περιγραφές θα ακολουθήσουν σε επόμενα άρθρα.

Πλαστικά καφάσια

Καφάσι

       

   Κατά τη διάρκεια του τρύγου θα χρειαστούμε πλαστικά καφάσια για την περισυλλογή των σταφυλιών από το αμπέλι. Θα πρέπει να διαθέτουν τρύπες για να μπορεί το σταφύλι να αερίζεται και να είναι πολύ καλά καθαρισμένα πριν τοποθετήσουμε μέσα τα σταφύλια. Το κάθε καφάσι συνήθως χωράει 16 κιλά σταφύλια από τα οποία μπορούμε να έχουμε μετά το στύψιμο περίπου 12 λίτρα μούστο. Στην δική μου περίπτωση ήθελα 60 λίτρα μούστο οπότε 5 καφάσια. Τα καφάσια αυτά είτε θα μας τα δανείσει ο καλλιεργητής είτε θα τα αγοράσουμε εμείς. 


Χειροκίνητο σταφυλοπιεστήριο καστάνιας

Σταφυλοπιεστήριο

   Μετά τον τρύγο θα πρέπει με κάποιο τρόπο να συνθλίψουμε τα σταφύλια για να εξάγουμε τον πολύτιμο χυμό τους, το μούστο. Σε αυτό θα μας βοηθήσει το σταφυλοπιεστήριο. Υπάρχουν δύο είδη, τα χειροκίνητα και τα υδραυλικά. Στην προκειμένη περίπτωση θα πρότεινα χειροκίνητο διότι το κόστος τον υδραυλικών είναι υπερδιπλάσιο. Το δικό μου σταφυλοπιεστήριο έχει χωρητικότητα 18 λίτρων.


Πλαστική λεκάνη

Λεκάνη

  Το σταφυλοπιεστήριο έχει στο κάτω μέρος του ένα στόμιο από το οποίο βγαίνει ο μούστος. Για να τον συγκεντρώσουμε λίγο λίγο και να τον μεταφέρουμε στη δεξαμενή inox χρειαζόμαστε μια πλαστική λεκάνη που να χωράει κάτω από το στόμιο.


Inox δεξαμενή ανοιχτού τύπου

Δεξαμενή

   Το μούστο που θα εξάγουμε από την έκθλιψη των σταφυλιών πρέπει να τον τοποθετήσουμε για να ξεκινήσει η ζύμωση του σε μια δεξαμενή inox κατάλληλων διαστάσεων η οποία θα έχει και αντίστοιχη βάση στήριξης. Η δεξαμενή αυτή πρέπει να είναι ανοιχτού τύπου για ευκολότερη πρόσβαση στο περιοχόμενό της και ευκολότερο καθαρισμό. Η δική μου δεξαμενή έχει χωρητικότα 75 λίτρων.


Καταψύκτης

Καταψύκτης

    Ο μούστος κατά την διάρκεια της ζύμωσης έχει ανάγκη από χαμηλές θερμοκρασίες σε αντίθεση με ότι πιστεύουν πολλοί. Αναλυτικότερη εξήγηση θα ακολουθήσει σε επόμενο άρθρο. Έπειτα από λεπτομερή έρευνα κατέληξα ότι η οικονομικότερη, απλούστερη μέθοδος για την ψύξη που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένας ερασιτέχνης είναι ο καταψύκτης, ο οποίος φυσικά μετά την χρήση του για το μούστο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για ψύξη τροφίμων κάνοντας την επένδυση μας βιώσιμη. Ο καταψύκτης θα πρέπει να έχει επαρκείς εσωτερικές διαστάσεις έτσι ώστε να μπορεί να τοποθετηθεί στο εσωτερικό του η Inox δεξαμενή. Αυτό είναι το μόνο μειωνέκτημα της χρήσης καταψύκτη καθώς οι περισσότεροι που διατίθονται στην αγορά με δυσκολία χωρούν μια δεξαμενή 75 λίτρων. Προσοχή στη επιλογή των διαστάσεων. Χρειαζόμαστε τις εσωτερικές διαστάσεις και όχι τις εξωτερικές που μας δίνουν πάντα τα ενημερωτικά φυλλάδια του καταψύκτη.


Ελεγκτής ρύθμισης θερμοκρασίας

Ελεγκτής

   Για να μπορέσουμε να ελέγξουμε με ακρίβεια την θερμοκρασία του καταψύκτη και επομένως του μούστου δεν αρκεί η ρύθμιση θερμοκρασίας που παρέχει ο ίδιος ο καταψύκτης. Ο Ελεγκτής ρύθμισης θερμοκρασίας είναι μια μικρή συσκευή η οποία θα μας δείχνει την θερμοκρασία του μούστου και θα μας δίνει την δυνατότητα να την ρυθμίσουμε με ακρίβεια τουλάχιστον ενός βαθμού Κελσίου. Ο Ελεγκτής θα πρέπει να συνδεθεί κατάλληλα από ηλεκτρολόγο ή ψυκτικό στον καταψύκτη. Η συσκευή αυτή ονομάζεται στην εμπορική γλώσσα  ελεγκτής  PID. Περισσότερες λεπτομέρειες ακολουθούν σε επόμενο άρθρο.


Αισθητήριο θερμοκρασίας

Αισθητήρας

   Το αισθητήριο θερμοκρασίας είναι απαραίτητο για να μπορέσουμε να μετρήσουμε την θερμοκρασία του μούστου που βρίσκεται μέσα στη δεξαμενή. Η μέτρηση αυτή λαμβάνεται από τον ελέγκτη και αυτός δίνει κατάλληλες εντολές στον καταψύκτη για την ψύξη. Ο τύπος του αισθητηρίου είναι PT100.